Het begon allemaal met het voorstel van Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot (D66) om de veestapel te halveren. Dit zou de stikstofuitstoot drastisch moeten verlagen. De Groot wil boeren op een eerlijke manier uitkopen en vol inzetten op de transitie naar kringlooplandbouw. Want, aldus het Tweede Kamerlid: “Nederland is een postzegel waar veel te veel kippen, varkens en geiten worden gehouden”.

Dit schoot veel boeren in het verkeerde keelgat. ‘Ze moeten hun boerenverstand daar gebruiken in Den Haag. Dat is een doorgedraaide club zo langzamerhand', zei een woedende agrarïër op RTV Noord. Onder de noemer ‘Agractie’ werd besloten te gaan staken op 1 oktober. Maar niet alleen om te eisen dat de veestapel niet verder inkrimpt.

Negatieve beeldvorming

Wie de website Agractie.nl bekijkt krijgt het idee dat de stakende boeren zich bovenal ondergewaardeerd en achtergesteld voelen, en dat niet langer accepteren. Boeren worden nu onterecht afgeschilderd als “dierenmishandelaars en milieuvervuilers” maar “de problemen van Nederland horen niet op ons bordje thuis”, zo valt te lezen op de homepagina. Door te protesteren in Den Haag moet onder andere de kloof tussen boer en burger worden verkleind, en de balans in het maatschappelijk debat worden teruggebracht.

Wie op Twitter zoekt op #boerenprotest ziet dat een deel van dit protest zich ook lijkt te richten op de kloof tussen de Randstad en het Randland. Op protestborden staan leuzen over de uitbreidingsplannen van luchthaven Schiphol en de stad Utrecht, wat het reduceren van stikstof ook niet ten goede zal komen. Ofwel: waarom moeten de boeren opdraaien voor het stikstofprobleem, waar zij niet alleen schuldig aan zijn?

Begrip kweken

Toch blijkt er wel degelijk begrip te zijn voor de boeren onder de Nederlandse burgers. Uit een Ipsos-enquête (in opdracht van Nieuwsuur) blijkt bijvoorbeeld dat twee derde van de Nederlanders vindt dat boeren gecompenseerd moeten worden als zij verplicht hun veestapel moeten inkrimpen.

Ook blijkt uit de enquête dat het verlagen van de maximumsnelheid en het terugdringen van luchtvaart het meeste draagvlak heeft onder de respondenten, als mogelijke maatregelen tegen de uitstoot van stikstof. Terwijl veel minder mensen heil zien in het inkrimpen van de veestapel.

Aan tafel

Kortom: een verwarrend verhaal zonder duidelijke conclusie. Is er een kloof tussen boer en burger of valt het mee? Of is er misschien eerder sprake van een kloof tussen boer en politiek Den Haag? Dat er iets moet gebeuren om de uitstoot van stikstof terug te dringen, daar is bijna iedereen het wel over eens. Nu nog zaak om duidelijk te maken hoe de lasten (liefst evenredig) worden verdeeld per sector, en daar helder over te communiceren.

Foto: Kees Torn